İskandinav ülkeleri son günlerde sıkça aşırılıkçı ırkçı grupların eylemleri ile gündeme geliyor. Peki İskandinavya'da neler oluyor?
Norveç'in başkenti Oslo'da 'Kutsalı kirletme kutlaması' ve İsveç'in Malmö şehrinde Kur'an yakılması gibi İslam düşmanlarının eylemleri buralarda yaşayan Müslümanlarla çatışmalar çıkmasına ve polisin olaylara sert müdahalesi ile sonuçlandı.
Oslo'da İslam düşmanı SIAN grubu 'Norveç'in İslamizasyonuna hayır!' sloganı ile toplantı ve gösteri gerçekleştirdi. Az sayıda kişinin katıldığı bu toplantıya 'Kutsalları kirletme kutlaması' adı veren grup Norveç Parlamentosu'na yürüdü.
Burada Noveç'teki ırkçılığı kınamak için İslamofobiye karşı gösteriler düzenleyen gruplarla karşı karşıya gelindi. SIAN grubu ellerindeki Kur'an-ı Kerimleri kitaplarını yırtmaya başlayınca gerilim tırmandı ve olaylar çıktı. Polisin müdahalesi sonrası 30 kadar kişi gözlatına alınırken yaralanan kimsenin olmadığı açıklandı.
"Çatışma çıkmasaydı müdahale etmeyecek sadece protestoları dikkatle gözlemleyecektik" diyen Norveç polisi ise sözde demokratik haklar çerçevesinde ırkçı gruplara arka çıkarak olayların tırmanmasında büyük rol oynadı.
Komşu ülke İsveç'te de benzer şekilde aşırılıkçı İslam düşmanı gruplar ile ırkçılık karşıtı eylemciler cuma günü çatışma yaşadı. Ülkenin en büyük şehri olarak bilinen ve Danimarka'nın başkenti Kopenhag ile komşu olan Malmö'de cuma akşamı taraflar yine Kur'an yakılması nedeniyle kavgaya tutuştu.
Malmö'de Danimarka aşırı sağı ile bağları olan ve 'Sert Çizgi' anlamına gelen 'Stram Kurs' Partisi destekçileri Norveç'tekine benzer eylemler gerçekleştirmek istediler. Çıkan olaylarda birkaç kişi nefret suçu işlemek ve polise saldırmaktan ötürü gözaltına alındı.
Batılıların Aşırılıkçılığı Neden Arttı?
Son yıllarda aşırılıkçı sağ Avrupa'nın en istikrarlı demokrasileri olan İskandinav ülkelerinde de kök salmaya ve büyüme göstermeye başladı. Aynı dönemde artan savaş ve hayat standarlarının düşük olduğu ülkelerden gelen göçmen sayısı da sağcıların (Batılı aşırılıkçıların) bu artışa neden olarak gösteriliyor.
Örneğin Malmö şehri en büyük göçmen nüfusunu barındıran yerlerden biri ve bazı mahallelere artık polisin girmekte ve müdahale etmekte zorlandığı biliniyor. Kurtarılmış bölge görüntüsü vermeye başlayan bu bölgeler kısa süre içerisinde göçmen olsun olmasın tüm yasadışı işlerin, uyuşturucu satıcılarının veya kaçakçıların iş yaptığı yerler haline gelmeye başlıyor.
Suriye'ye gidip gelen yabancı savaşçıların burada sosyal yardımlar aldığının ortaya çıkması, artan taciz ve tecavüz haberleri ile dünyanın en liberal ve özgürlükçü toplumları arasında olan bu ülkelerde ciddi homurdanmalar olmaya başladı.
Yapılan analizlere göre yaşlanma ve nüfus kaybı tehlikesi ile de karşı karşıya olmaları bakımından kültürlerine tamamen zıt gördükleri yaşam tarzları ve inanışlar bu toplumlarda varoluşsal bir tehdit olarak algılanmaya başladı.
Provakasyonlara Rağmen Taban Kazanan Aşırı Sağ Oluyor
Müslüman eylemcilerin de aşırı sağ gruplara karşı tepkilerini şehir merkezinde tekbir sloganları atarak göstermeleri ise İskandinav medyasında 'haklı tepki gösterisi' olarak değerlendirilmekten ziyade 'endişelerin gerçek olup olmayabileceği' şeklinde tartışmalar açılmasına neden oluyor.
Çok uzun yıllardır toplumsal hafızalarında çatışma ve şiddet bulunmayan İskandinavlar izledikleri haberlerde sokakları savaş alanına çevrilmiş şekilde gördükçe, aşırı sağ grupların yaptıkları provakasyonlar her ne olursa olsun taban kazanmaya devam eden onlar oluyor. Batılıların kendi değerlerine kapanması ve şiddetle savunması aynı orandan artış gösteriyor.