Türkiye'nin milli güvenliği için hayati öneme sahip denilerek Temmuz 2019'da Rusya'dan alınan S-400 hava savunma sistemi hala faaliyete geçirilemedi.
Milli Savunma Bakanı Akar, Ocak ayında yaptığı açıklamada, S-400'lerin geçtiğimiz Nisan ya da Mayıs ayında tam aktif hale getirileceğini belirtmişti. Akar'ın bu sözlerinin üzerinden 10 ay geçmesine rağmen S-400'lerle sadece geçtiğimiz ay Sinop'ta test atışı yapılabildi. Milyar dolarlar ödenen S-400 konusunda NATO ikiyüzlü tavrını sürdürürken, ABD'nin Türkiye'yi yaptırımla tehdit etmesinin kurulumun geciktirilmesinde etkili olduğu konuşuluyor.
ACİL İHTİYAÇ DİYE ALINDI AMA 1,5 YILDIR DEPODA
Türkiye, 90'lı yıllardan bu yana ciddi bir arayış içinde olduğu hava savunma sistemi ihtiyacını karşılayabilmek için birçok uluslararası girişimde bulundu. Önce Almanya ve Fransa ile daha sonra Çin ve ABD ile görüşmeler yapıldı.
Bu görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine son olarak Rusya'dan S-400 sistemi 2,5 milyar dolara satın alındı. 'Türkiye'nin acil ihtiyacı var' denilerek Temmuz 2019'da alınan S-400'lerle, geçen süre zarfında sadece bir deneme atışı yapılabildi. 1,5 yıldır depoda bekleyen hava savunma sisteminin tam olarak ne zaman aktif hale geçirileceği henüz yanıt bulmuş değil.
Türkiye'nin milli güvenliği için hayati öneme sahip olduğu söylenerek büyük umutlarla satın alınan Rusya menşeli hava savunma sistemi S-400'lerin hala faaliyete geçmemesi soru işaretlerine neden oluyor. Son olarak 3 hafta önce Sinop'taki test atışlarıyla gündeme gelen S-400'lerin kurulum sürecinin yavaş işlediği düşünülüyor. İddialar arasına hükümetin, S-400'lerin kurulumunu, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile ilişkilerinde gerilim yaşamamak adına ağırdan aldığı konuşuluyor. ABD seçimleri sonrasında başkan seçilen Joe Biden'ın Türkiye karşıtı tavırları göz önüne aldığında, yaptırım tehdidine karşı S-400'lerin faaliyete geçirilmesinin daha da uzayabileceği tartışılıyor.
S-400'LER BÜYÜK UMUTLARLA ALINDI
Türkiye, 90'lı yıllardan bu yana ciddi bir arayış içinde olduğu hava savunma sistemi ihtiyacını karşılayabilmek için birçok uluslararası girişimde bulundu. Önce Almanya ve Fransa ile daha sonra Çin ve ABD ile görüşmeler yapıldı. Bu görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine son olarak Rusya ile S-400 sisteminin satın alınması konusunda anlaşmaya varıldı. 2019 yılında kesinleşen satın alım anlaşması Türk kamuoyunda heyecanla karşılandı. Savunma uzmanları, S-400'lerin Türkiye'nin hava savunmasına büyük bir katkı sunacağını ve yerli savunma sistemi adına da önemli bir basamak teşkil ettiğini belirtti. Türkiye, S-400'lerin 2,5 milyar dolar değerindeki ilk dört bataryasını Temmuz 2019'da Rusya'dan teslim aldı. Ancak büyük umutlarla milyarlarca dolar verilerek ülkemize getirilen S-400 sistemi, anlaşmanın üzerinden 1 buçuk yıl geçmesine rağmen halen tam anlamıyla faaliyete sokulamadı.
'NİSAN VE MAYIS AYLARINDA TAM AKTİF HALE GEÇİRİLECEK' DENMİŞTİ
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, geçtiğimiz Ocak ayında S-400'lerin 2020'nin Nisan ve Mayıs aylarında tam olarak aktif hale geçirileceğini söylemişti. Akar konuya ilişkin değerlendirmesinde, ' S-400'leri alacağız dedik, karar verdik aldık, bu bitti. Alındıktan sonra da bunların bir eğitim süreci var, kurulum süreci var. TSK personelinin eğitilme meselesi var. Bu eğitim süreci devam ediyor, bazıları tamamlandı bazıları sürüyor. Diğer taraftan kurulum çalışmaları devam ediyor. Bu tam yetenek dedikleri olay Nisan Mayıs aylarında gerçekleşecek' demişti. Akar'ın bu sözlerinin üzerinden 10 ay geçmesine rağmen S-400'ler hala aktif hale getirilemedi.
1,5 YILDA SADECE SİNOP'TA TEST ATIŞI YAPILABİLDİ
Dünyaca ünlü haber ajansı Reuters, geçtiğimiz 16 Ekim günü S-400 Uzun Menzilli Hava ve Füze Savunma Sistemi'nin denemesinin yapıldığına dair bir video haber paylaştı. Haberde S-400 sisteminin test atışlarının Sinop'ta gerçekleştirildiği belirtildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bu haberi doğrulayan açıklamasında; 'Bu testler yapıldı, yapılıyor. Amerika'ya soracak değiliz' ifadelerini kullandı. Erdoğan'ın açıklamaları üzerine, NATO ve ABD tarafından, Türkiye'nin milli güvenliğine karşı son derece saygısız ve haddi aşan uyarılarda bulunuldu.
AKAR'IN 'ABD' VURGUSU DİKKAT ÇEKTİ
S-400 hava savunma sisteminin satın alınma sürecinde önemli pozisyonlarda bulunan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar da S-400'ler hakkında birçok açıklamada bulundu. Milli Savunma Bakanı Akar, geçen gün S-400'lerle ilgili değerlendirmesinde, 'ABD'nin kaygıları' ifadesi dikkat çekti. Bakan Akar, 'ABD'nin teknik anlamda S-400 ve F-35'lerin uyumluluğu konusundaki kaygısını ele almaya hazırız ve ortak çalışma grubu teklifimiz halen masada' ifadelerini kullandı.
1,5 YILDIR DEPODA
Türkiye'nin acil ihtiyacı var denilerek Temmuz 2019'da alınan S-400'lere, geçen süre zarfında sadece bir deneme atışı yapılabildi. 1,5 yıldır depoda bekleyen hava savunma sisteminin tam olarak ne zaman aktif hale geçirileceği henüz yanıt bulmuş değil.
TEST ATIŞI BİLE RAHATSIZ ETTİ
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon sözcüsü Jonathan Rath Hoffman, Sinop'taki S-400 test atışları sonrası yaptığı açıklamada, 'Türkiye'nin bu sistemi test etmesine karşı çıkıyoruz; bu durum aramızdaki güvenlik ilişkisini ciddi şekilde tehdit ediyor. NATO müttefiki ve ABD'nin stratejik ortağı olarak Türkiye'nin sorumlulukları ile uyuşmayan S-400 füze denemesini şiddetle kınıyoruz' demişti. ABD'nin NATO Büyükelçisi Kay Bailey Hutchison ise 'Türkiye'nin S-400'leri NATO topraklarında test etmesi hepimiz için son derece sıkıntılı bir durum' açıklamasını yapmıştı. ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Morgan Ortagus ise, 'ABD Dışişleri Bakanlığı Türk hükümetinin üst düzey yetkililerine, S-400 gibi Rus askeri sistemlerini satın almasının kabul edilmez olduğunu bildirdi. S-400 sisteminin aktif hale gelmesinin, Türkiye ile güvenlik ilişkileri bakımından potansiyel ciddi sonuçları olacak' şeklinde küstah ifadeler kullandı.
NATO İKİYÜZLÜ TAVRINI SÜRDÜRÜYOR
Sinop'taki test atışları sonrası NATO tarafından yapılan e-posta bildirisinde ise 'Türkiye'nin S-400 hava savunma sistemi ile ilgili yaptığı herhangi bir test talihsizdir. Türkiye'nin diğer müttefiklerle alternatif çözümler bulmak için çalışması önemli' değerlendirmesinde bulunuldu.
'BIDEN CAATSA'YI İMZALAYACAK'
S-400'lerin alınması sürecinde Türkiye, ABD'nin yoğun bir diplomatik baskısına maruz kaldı. ABD Temsilciler Meclisi tarafından Türkiye'ye karşı CAATSA Yaptırımları kararını alsa da Başkan Trump, Türkiye karşıtı bu yaptırımları yürürlüğe koymadı. Geçtiğimiz günlerde gazetemize konuşan Prof. Dr. Sencer İmer konuya ilişkin değerlendirmesinde, 'Türkiye'nin Rusya'dan S-400'leri satın alması sonrasında Amerikan devleti tarafından ülkemize CAATSA dediğimiz ambargo kararı alınmıştı. Trump, bu ambargoyu uygulamamıştı. Ama Biden'ın Türkiye'yi zora sokacak bu ambargoyu icraata koyacağını düşünüyorum' ifadelerini kullanmıştı.
'TESTLERE DEVAM EDECEĞİZ'
Türkiye'nin acil ihtiyacı var denilerek alınan S-400'ler hakkında devletin zirvesinin de bugüne kadar birçok açıklaması oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan S-400'lerin kurulumuna ilişkin yaptığı değerlendirmede, 'Bu testler doğrudur. Yapıldı, yapılıyor. Çünkü biz elimizdeki bu tür imkanların testini yapmayacağız da neyi yapacağız? Dolayısıyla biz sadece S-400 değil, bunun dışında birçok hafif, orta, ağır silahlar, bunların içinde ABD'den aldığımız birçok silahlar da var' değerlendirmesinde bulundu.
'NİSAN VEYA MAYIS AYLARINDA TAM AKTİF HALE GEÇİRİLECEK' DENMİŞTİ
S-400'ler hakkında devletin zirvesi birçok açıklama yaptı. Hava savunma sistemi S-400'lerin tam aktif kurulmasına ilişkin tarih veren Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, geçtiğimiz Ocak ayında S-400'lerin 2020'nin Nisan veya Mayıs aylarında tam olarak aktif hale geçirileceğini söylemişti. Akar'ın bu sözlerinin üzerinden 10 ay geçmesine rağmen S-400'ler hala aktif hale getirilemedi. Milli Savunma Bakanı Akar'ın, geçen gün S-400'lerle ilgili değerlendirmesinde, 'ABD'nin kaygıları' ifadesi dikkat çekmişti.