Afganistan’da 19 yıldır devam eden savaşı sona erdirmek adına ABD yönetimiyle Taliban arasında bir süredir devam eden müzakereler anlaşmayla sonuçlandı.
Katar’ın başkenti Doha’da dün kameraların karşısına geçen ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad ve Taliban adına Siyasi Ofis Başkanı Molla Abdulgani Berader beklenen imzaları attı.
ABD’nin 2001’den bu yana Afganistan’da bulunan askeri varlığının kademeli olarak sona ermesini içeren anlaşmada taraflara ne gibi sorumluluklar düştüğü maddeler halinde ortaya kondu.
“Afganistan'a Barışı Getirme Anlaşması” adlı uzlaşının tam metni şöyle:
Amerika Birleşik Devletleri tarafından devlet olarak tanınmayan ve Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği ve Amerika Birleşik Devletleri arasında imzalanan Afganistan'a Barışı Getirme Anlaşması
Hicri Kameri takvime göre 5 Recep 1441, Hicri Şemsi takvime göre 10 Hut 1398'e karşılık gelen 29 Şubat 2020'de imzalanmıştır
Kapsamlı barış anlaşması 4 bölümden oluşmaktadır:
1. Afganistan topraklarının Amerika Birleşik Devletleri'nin ve müttefiklerinin güvenliğine zarar verecek şekilde herhangi bir grup veya birey tarafından kullanmasını önleyecek garantiler ve uygulama mekanizmaları.
2. Tüm yabancı güçlerin Afganistan'dan çekilmesi için garantiler, uygulama mekanizmaları ve zaman çizelgesinin duyurulması.
3. Yabancı kuvvetlerin tamamen geri çekilmesi garantilerinin ve zaman çizelgesinin uluslararası şahitlerin huzurunda duyurulmasından ve Afgan topraklarının Amerika Birleşik Devletleri'nin ve müttefiklerinin güvenliğine karşı kullanılmayacağının uluslararası şahitlerin huzurunda ilan edilmesi ve garantilerin verilmesinden sonra, Amerika Birleşik Devletleri tarafından devlet olarak tanınmayan ve Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği, Afgan taraflarla Hicri Kameri takvimde 15 Recep 1441'e ve Hicri Şemsi takvimde 20 Hut 1398'e karşılık gelen 10 Mart 2020'de Afganlar arası müzakereleri başlatacaktır.
4. Kalıcı ve kapsamlı bir ateşkes, Afganlar arası diyalog ve müzakerelerin gündeminde olacaktır. Afganlar arası müzakerelerin katılımcıları, Afganistan'ın gelecekteki siyasi yol haritasının tamamlanması ve anlaşmaya varılmasıyla birlikte ilan edilecek ortak uygulama mekanizmaları da dahil olmak üzere kalıcı ve kapsamlı bir ateşkesin zamanı ve usulünü ele alacaktır.
Yukarıdaki 4 bölüm birbiriyle ilişkilidir ve her biri üzerinde mutabık kalınan kendi zaman çizelgesine ve mutabık kalınan şartlarına göre uygulanacaktır. İlk iki bölüm üzerinde varılan anlaşma, son iki bölümün yolunu açmaktadır.
Yukarıdaki birinci ve ikinci bölümlerin uygulanmasına ilişkin anlaşmanın metni aşağıdadır. Her iki taraf da bu iki bölümün birbirine bağlı olduğu konusunda mutabıktır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından devlet olarak tanınmayan ve Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği, Afganlar arası diyalog ve müzakerelerin taraflarınca belirlenecek anlaşma sonrası yeni Afgan İslami hükümeti oluşturuluncaya dek bu anlaşmadaki yükümlülüklerini kendi kontrolleri altındaki bölgelerde yerine getirecektir.
BİRİNCİ BÖLÜM
Amerika Birleşik Devletleri, bu anlaşmanın ilanını takiben on dört (14) ay içinde tüm diplomatik olmayan sivil personel, özel güvenlik yüklenicileri, eğitmenler, danışmanlar ve destek hizmetleri personeli de dahil olmak üzere Amerika Birleşik Devletleri'nin, müttefiklerinin ve Koalisyon ortaklarının tüm askeri güçlerini Afganistan'dan çekeceğini ve bu konuda aşağıdaki önlemleri alacağını taahhüt etmektedir:
A. Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon, ilk yüz otuz beş (135) gün içinde aşağıdaki önlemleri alacaktır:
1) Afganistan'daki ABD kuvvetlerinin sayısını sekiz bin altı yüze (8.600) düşürecek, müttefiklerinin ve Koalisyon kuvvetlerinin sayısını da orantılı olarak azaltacaktır.
2) Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon, beş (5) askeri üsteki tüm güçlerini geri çekecektir.
B. Amerika Birleşik Devletleri tarafından devlet olarak tanınmayan ve Taliban olarak bilinen Afganistan İslam Emirliği'nin bu anlaşmanın İkinci Bölümü'ndeki yükümlülüklerine dair taahhüt ve eylemlerle birlikte Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon şu maddeleri yerine getirecektir: 1) Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon, kalan dokuz buçuk (9,5) ay içinde Afganistan'da kalan tüm güçlerin geri çekilmesini tamamlayacaktır.
2) Amerika Birleşik Devletleri, müttefikleri ve Koalisyon, kalan üslerdeki tüm güçlerini geri çekecektir.