Trump tasarıyı belirli koşulları karşılamaması halinde veto etme tehdidinde bulunmuştu ancak tasarı Kongre'nin her iki kanadında da vetoya imkan vermeyecek bir çoğunlukla, yani üçte iki eşiğinin üstünde bir oranla kabul edildi.
Tasarı önceki gün Temsilciler Meclisi'nde 78'e karşı 335 oyla kabul edildikten sonra Senato'da bugünkü oylamada da 13'e karşı 84 oyla geçti.
Yasada, Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi satın alması nedeniyle ABD Başkanı Trump'tan Amerika'nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyma Yasası (CAATSA) kapsamında yer alan, 12 yaptırımdan en az 5'ini 30 gün içinde Türkiye'ye karşı uygulaması talep ediliyor.
ABD yönetimi Türkiye'ye Rusya'dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemi nedeniyle kısa adıyla CAATSA olarak bilinen Amerika'nın Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası kapsamında bir dizi yaptırım uygulamaya hazırlanıyor.
CAATSA uyarınca, ABD Başkanı'nın 12 yaptırım kaleminden en az beşini seçmesi gerekiyor. Bu yaptırım kalemlerinin bazıları kırılgan Türkiye ekonomisini etkileyebilecek sertlikte. Bazılarıysa kişi ve kurumları hedef alan adımlarla sınırlı.
2017 yılında ABD Kongresi tarafından kabul edilen ve ABD Başkanı Donald Trump'ın imzasıyla da yasalaşan CAATSA kapsamında yer alan 12 yaptırım seçeneği şu şekilde:
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ABD İhracat-İthalat Bankaları kredi desteği verilmemesi,
- ABD'nin mal ve hizmet ihracatını durdurması,
- ABD mali kurumlarından büyük miktarda kredi tedarik edilememesi. 12 aylık bir süre içinde toplamı 10 milyon doları bulan kredilerin tedarik edilmesinin yasaklanması,
- Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu (IMF) gibi uluslararası mali kurumlardan kredilerin bloke edilmesi
- ABD hükümeti fonlarına sahip olan ya da ABD'nin doğrudan iş yaptığı mali kurumlara yaptırım uygulanması,
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlarla ABD mal ve hizmetlerine ilişkin sözleşme yapılmaması,
- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması,
- ABD'nin yetki alanına giren banka ödemeleri ve para transferlerinin yaptırım kapsamına alınması,
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul edinmesiyle ilgili işlemlerin yasaklanması,
- ABD'deki kişi ve kurumların yaptırım uygulanan kişi ve kurumlarla sermaye veya borç alışverişi ya da yatırım yapmasının yasaklanması,
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla bağlantılı kurumsal yetkililere vize yasağı getirilmesi,
- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların üst düzey görevlilerine yaptırım uygulanması.
Savunma yasası içerisinde ayrıca Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması nedeniyle Türkiye'ye teslim edilmeyen 6 adet F-35 uçağının da ABD tarafından satın alınması kararı yer alıyor. Donald Trump, daha önce CAATSA kapsamında Türkiye'ye karşı yaptırım uygulanmasını engellemişti.
Bundan Sonra Ne Olacak?
1961 yılından bu yana her yıl Kongre tarafından kabul edilen savunma tasarısı, Amerikan askerlerinin maaşlarına yapılacak zamdan, kaç gemi ya da uçak alınabileceğine ve Çin ile Rusya'ya karşı nasıl adım atılması gerektiğine kadar savunmaya ilişkin tüm konularını kapsıyor. Destekçileri, tasarının her iki partinin de geniş desteğini aldığına dikkati çerekek, bunun Trump'ı veto tehdidini yeniden gözden geçirmeye iteceğini umuyor.
Ancak Beyaz Saray'dan Cuma günü yapılan açıklamada, Trump'ın duruşunda değişiklik olmadığı belirtildi. Trump'ın şimdi veto hakkını kullanması için Pazar günleri hariç 10 günlük bir süresi var. Bu süre zarfında Trump, yasayı imzalamasa bile 10 gün sonunda yasa, otomatik olarak onaylanmış kabul edilecek.
Donald Trump'ın veto tehdidinin gerekçeleri arasında yasanın, ABD iç savaşında köleliğin kaldırılmasına karşı çıkan bazı konfederasyon generallerin isimlerinin ABD askeri üslerinden kaldırılmasını da içeriyor olması da yer alıyor. Tasarı, ABD Başkanı Donald Trump'ın Afganistan'dan asker çekme ve Almanya'daki askerlerin sayısını azaltma gibi isteklerini de sınırlandırıyor.
ABD Başkanı ayrıca Trump savunma tasarısının Facebook, Twitter gibi sosyal medya şirketlerine platformlarında paylaşılan içeriklerden hukuki olarak sorumlu olmayacaklarını öngören bir yasayı iptal edecek maddeyi içermemesi halinde tasarıyı veto edeceğini söylemişti.
