BRICS zirvesi öncesi liderler genişleme konusunda olumlu görüşler bildirseler de, bu sürecin nasıl ve hangi hızda gelişeceği konusunda görüş ayrılıkları mevcuttu.
Dönem Başkanı Güney Afrika Dışişleri Bakanı Naledi Pandor, genişleme konusunda mutabakata vardıklarını belirterek, "BRICS'e üye olmak isteyen ülkeleri değerlendirmeye yönelik yönetmeliği, ilkeleri ve süreçlerin çerçevesine çizen onayladığımız artık bir belgemiz var. Bu çok olumlu." dedi.
Dünya nüfusunun yüzde 40'ından fazlasına ve küresel ekonominin çeyreğine sahip Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ile Güney Afrika’nın oluşturduğu BRICS ülkeleri liderler zirvesinin bugünkü oturumunda genişleme konusu masaya yatırıldı.
Zirve öncesi liderler genişleme konusunda olumlu görüşler bildirseler de, bu sürecin nasıl ve hangi hızda gelişeceği konusunda görüş ayrılıkları mevcuttu.
Tam üyelik kabulüyle ilgili ayrıntılar açıklanacak
Pandor, liderlerin yarınki kapanış oturumda konuyla ilgili daha fazla ayrıntılı bilgiler vereceğini bildirdi.
Güney Afrika yetkililerine göre şu ana kadar 40’dan fazla ülke BRICS’e katılım yolunda irade beyanında bulundu.
22 ülke gruba katılmak için resmen başvuru yaptı
İran, Venezuela ve Cezayir’in de aralarında bulunduğu çoğu Müslüman 22 ülke ise gruba katılmak için resmen başvuru yaptı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018'de özel davetli olarak katıldığı BRICS zirvesinde Türkiye'nin de üyelikle ilgilendiğini belirtmişti.
BRICS'e üyelikle ilgilenen ülkeler, grubu geleneksel Batılı güçlerin baskın olduğu küresel camiaya alternatif olarak görüyor ve üyeliğin kalkınma finansmanı ile ticaret ve yatırımın arttırılması gibi faydaların önünü açabileceğini umuyor.
Özellikle Covid-19 pandemisiyle zengin ülkelerin hayat kurtaran aşıları stoklama girişiminin körüklediği güvensizlik, gelişen ülkelerin küresel düzene karşı memnuniyetsizliğini artırdı.
BRICS'in küresel gücü
BRICS İş Konseyinin raporuna göre, üye ülkelerin toplam gayrisafi yurt içi hasılası (GSYİH) 56 trilyon doları geçiyor ve küresel hasılanın yüzde 31,5'ini oluşturuyor.
Buna göre bu oranın 2030'a gelindiğinde yüzde 50'ye ulaşması öngörülüyor.
BRICS ülkeleri, küresel ticaretin yüzde 18'ini kontrol altında tutuyor ve dünya genelinde yabancı yatırımların yüzde 22'sini teşkil ediyor.
Öte yandan, 3,2 milyarlık toplam nüfusuyla, dünya nüfusunun yüzde 41'ini oluşturan BRICS ülkelerinin toplam yüz ölçümleri de dünyanın karasal yüz ölçümünün yüzde 26,7'sine tekabül ediyor.
BRICS nedir?
Üyeleri Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın İngilizce isimlerinin ilk harflerinden oluşan BRICS, 2001'de dönemin Goldman Sachs'ın baş ekonomisti Jim O'Neill tarafından kaleme alınan ve Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'in büyüme potansiyellerini değerlendiren bir araştırma makalesinden ilham alarak kuruldu.
İlk etapta Güney Afrika'nın üye olmadığı grup, 2009'da Amerika Birleşik Devletleri ve Batılı müttefiklerin dünya düzeni hegemonyasına karşı bir platform oluşturmak amacıyla, Rusya'nın girişimiyle kuruldu.
Ekonomik nüfuz ve nüfus olarak BRICS'in en küçük üyesi olan Güney Afrika, ilk genişleme sürecinde 2010 yılı sonunda gruba katıldı.
BRICS nasıl işliyor?
Grup, Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası ya da Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) gibi bir uluslararası bir örgüt değil. Üye ulusların dönüşümlü olarak başkanlığını üstlendiği grubun devlet ve hükümet başkanları yılda bir kez bir araya geliyor.
Oy birliği ile karar alan grubun bütün üyeleri dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden oluşan G20 grubunun da üyesi.
Grup, jeopolitik konuların yanı sıra, ekonomik işbirliği, çok taraflı ticaret ve kalkınmayı arttırmaya odaklanıyor.
