Lübnan Başkent Beyrut'daki Patlamanın Yaralarını Sarmaya Çalışıyor

'Patlamaya Amonyum Nitrat Neden Oldu'

Lübnan İçişleri Bakanı Muhammed Fehmi, yerel bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, patlamaya, 2013 yılında bir kargo gemisinde ele geçirilen ve o zamandan bu yana limanda bir depoda saklanan 2,700 ton ağırlığındaki amonyum nitratın neden olduğunu belirtti.

Patlayıcı madde uzmanları, amonyum nitratın havai fişek deposunda çıkan yangın nedeniyle alev almış olabileceği görüşünde. Video görüntüleriyse bu görüşü destekler nitelikte.

Amonyum nitrat, gübre yapımında kullanılan endüstriyel bir kimyasal. Taş ocaklarında ve madencilikte de patlayıcı olarak kullanılıyor. Düzgün şekilde depolandığında nispeten güvenli sayılabilecek oksitleyici yani yakıcı bir madde. Ancak doğru şekilde saklanmaz ve ya benzin gibi yanıcı bir madde ile karıştırılırsa çok tehlikeli hale gelebiliyor.

Büyük miktarda amonyum nitrat, yoğun ısıya maruz kalırsa patlamaya neden olabilir. Bu kimyasalı, petrol tanklarının yakınlarında, iyi havalandırılmayan tesislerde tutmak patlamalara davetiye çıkarabilir.

Uzmanlar Beyrut'taki patlama sonrası ortaya çıkan ''mantar bulutu''nun amonyum nitratın bir özelliği olduğunu söylüyor ve olayı nükleer olmayan en büyük patlamalardan biri olarak nitelendiriyor.

2015'te ise Çin'in Tiençin limanında, amonyum nitrat ve başka kimyasalların bulunduğu depo patlamasında en az 116 kişi hayatını kaybetmişti.

Beyrut'taki patlamanın saldırı niteliği taşıdığına ilişkin bir kanıt yok. Video görüntülerinden patlamadan hemen önce yangın çıktığı anlaşılıyor. Yerel televizyon kanallarının haberlerine göre bir havai fişek deposu da patlamanın meydana gelmesinde rol oynadı. Video kayıtlarında, çıkan yangının yakında bulunan bir yapıya sıçrayarak patlamayı tetiklediği ve gökyüzüne mantar şeklinde bir bulut yükseldiğini görülüyor.

Bomba Yapımında Kullanılabilir

Amonyum nitrat, başka maddelerle karıştırılarak bomba yapımında da kullanılıyor. 1990'larda İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun Londra'daki bombalı saldırılarında kullanılmıştı.

1995 yılında ABD'nin Oklahoma eyaletinin Ohlahoma City kentinde bir federal binaya düzenlenen saldırıda da kullanılmıştı. 2.180 kilogram ağırlığında gübre ve akaryakıt yüklü bir kamyonun yol açtığı patlama kentteki bir federal binada büyük hasara neden olmuş, 168 kişi yaşamını yitirirlen yüzlerce kişi yaralanmıştı.

2002'de Endonezya'nın Bali adasında 200'den fazla can kaybının olduğu gece kulübü saldırılarında da amonyum nitrat kullanılmıştı.

Yıkım Gün Işıklarıyla Ortaya Çıktı

Güvenlik güçleri Çarşamba günü limanı kordon altına aldı. Buldozer enkaz kaldırma çalışmaları yaparken babasını arayan genç bir adamın bölgeye girmek için askerlere yalvardığı görüldü.

Beyrut'un patlamadan en çok etkilenen mahallelerinden Eşrefiye'de sivil savunma çalışanları ve askerler, kayıp kişileri arama ve enkaz kaldırma çalışmaları yürüttü. En az bir kişinin yıkılan eski bir binanın taşları altına sıkıştığı, kurtarma gönüllülerinin oksijen desteği sağladığı bu kişinin bacağını taşların altından kurtarmaya çalıştığı bildirildi.

Patlamada çok sayıda apartman binasının tahrip olması nedeniyle birçok Lübnanlı, işini ve döviz krizine bağlı olarak birikimlerini kaybettiği bu dönemde şimdi de evsizlikle karşı karşıya. Patlama ayrıca ülkenin ana limanının tahrip olması nedeniyle neredeyse tüm hayati ihtiyaçlarını ithalatla karşılayan Lübnan'ın ticarete nasıl devam edeceği kaygılarını da körükledi.

Başbakan Hassan Diab, televizyonlarda yayınlanan kısa konuşmasında, tüm ülkelere ve Lübnan'ın dostlarına seslenerek yardım çağrısında bulundu. Başbakan Diab, 'Gerçek bir felakete tanıklık ediyoruz' dedi ve patlamanın nedenine değinmeden, yaşanan felaketin sorumlularının bunun bedelini ödeyecekleri ifadesini bir kez daha yineledi.