Muslim Port Haber Merkezi | Sevde Köse
Amerikan gazetesi "The New York Times", bu hafta Avrupa'da Çin adına casusluk yapmakla suçlananlar hakkında tutuklamaların yaşandığını ve Pekin'in casusluk faaliyetlerine ve siyasi müdahalesine karşı kıtanın son dönemde sert bir tepki verdiğini bildirdi.
Gazete, tutuklananlar arasında Çin'e aşırı karşıt görüşleriyle bilinen İngiliz Parlamentosu'nun önde gelen bir üyesinin yardımcısı olarak çalışan genç bir İngiliz ve Almanya'da aşırı sağı temsil eden bir Avrupa Parlamentosu üyesinin asistanı olarak çalışan Çin kökenli bir Alman vatandaşı da bulunduğunu belirtti.
Bu hafta Avrupa'da üç ayrı davada ikisi İngiltere'de ve dördü Almanya'da olmak üzere toplam altı kişi Çin adına casusluk yapmakla suçlandı.
Çin Neden Avrupa'ya Yöneldi?
İngiltere ve Almanya'daki casusluk vakaları, Pekin ile ilişkileri olan iki ülkede türünün ilk örneği olması açısından, dikkat çekici bir olay olarak kaydedildi.
İngiliz ve Alman yetkililerin altı vatandaşın casuslukla suçlandığını açıklamasından kısa bir süre sonra Hollandalı ve Polonyalı yetkililer, Avrupa Birliği'nin haksız ticaret uygulamaları olarak gördüğü uygulamalara karşı başlattığı kampanyanın bir parçası olarak Çinli bir güvenlik ekipmanı tedarikçisinin ofislerine baskın düzenledi.
Böylece Avrupa Komisyonu’nun yeni yabancı karşıtı sübvansiyon yasası ilk kez kullanılarak Çinli bir şirkete baskın düzenlenmiş oldu.
Gazete, bu tutuklamaları Çin'in siyaset ve ticaretteki "kötü niyetli" etkisine karşı Avrupa'da artan bir yozlaşma olarak nitelendirdi.
Nisan ayı başlarında İsveç ise, yirmi yıldır ülkesinde ikamet eden Çinli bir gazeteciyi, ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğu gerekçesiyle sınır dışı etti.
Avrupa'nın Tepkisi Ne Olacak?
Çek araştırmacısı Ivana Karaskova, ticaret konusunda yıllardır devam eden düzenli tartışmalardan sonra uzlaşmaya varılmasının ardından "Avrupa'nın Çin'e karşı sabrını tükettiğini" söyledi.
Araştırmacı, ABD'den sonra dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında oynanan “çok boyutlu satranç oyununda” başta Macaristan olmak üzere Çin’in Avrupa Birliği’nde hala sadık dostları olduğunu da sözlerine ekledi.
Karaskova, Avrupa'nın bazı çevrelerde Çin’in casusluk ve nüfuz operasyonlarının yarattığı tehlike konusunda “tamamen inkar” pozisyonundan “daha az muğlak bir görüş benimseyerek, Çin karşısında Avrupa'nın çıkarlarını savunmak isteyen” bir pozisyona geçtiğini söyledi.
Bu hafta Çin'in Almanya ve İngiltere'deki demokratik sürece sızmak ve onları etkilemek için casuslar kullandığı yönündeki suçlamalar özellikle endişe yarattı. Bu, Pekin'in zaten iyi bilinen ticari dalaverelerinin ötesinde gizli siyasi müdahaleye doğru genişlediğinin sinyalini veriyordu ki bu daha önce büyük oranda Rusya'nın uzmanlık alanı olarak görülüyordu.
Ancak Çinli uzmanlara göre bu suçlamalar Pekin'in casusluk faaliyetlerini arttırdığını değil, Avrupa ülkelerinin ‘tepkilerini’ arttırdığını gösteriyor.
Batı'nın Rusya ve Çin'e Karşı Son Tutumu Ne?
Alman güvenlik servisi 2022'den bu yana Çin'e güvenmenin tehlikesi konusunda kamuoyunu uyarıyordu. Almanya İç İstihbarat Teşkilatı Başkanı Thomas Haldenwang parlamentoya verdiği bir demeçte "Rusya fırtınadır, Çin ise iklim değişikliğidir." ifadelerini kullandı.
Bununla beraber, Alman siyasi yönetimi bu haftaya kadar daha da belirsiz davrandı. Şansölye Olaf Scholz yakın zamanda Almanya'nın en büyük ticaret ortağı olan Çin'e ticaret ve pazara erişim konularını görüşmek üzere resmi bir ziyarette bulundu.
Ancak bu hafta Almanya İçişleri Bakanı Çin'in faaliyetlerine ilişkin açık bir değerlendirme yaptı. Bakan Nancy Weisser, Çin casusluğunun iş dünyası, sanayi ve bilim için oluşturduğu ciddi riskin farkında olduklarını, bu risk ve tehditleri yakından incelediklerini, önleyici tedbirlerin her yerde artırılması için farkındalığın artırılması yönünde açık uyarılarda bulunduklarını söyledi.
Çin Yaşananlara Nasıl Tepki Koydu?
Çin Dışişleri Bakanlığı suçlamaları “Çin'e yönelik asılsız iftira ve çarpıtma” olarak niteleyerek Almanya'ya “kötü niyetli yaygarayı durdurma ve Çin karşıtı siyasi dramalara son verme” çağrısında bulundu.
Gazete, Çin Devlet Başkanı'nın önümüzdeki ay yapacağı Avrupa seyahatinde Almanya ve İngiltere'yi es geçerek Macaristan, Sırbistan ve Fransa'yı ziyaret edeceğini belirtti.
*Yazımız Al Jazeera kanalında yayınlanan makaleden çeviri yapılmıştır.
