Afganistan'da Nisan 2022'de Taliban'ın en üst düzey lideri Haybatullah Akunzade, afyon ekiminin kesinlikle yasak olduğu fetvasını verdi. Yasağı ihlal eden herkesin, tarlasının yok edilmesine ve Şeriat kurallarına göre ceza almasına hükmedildi.
Afganistan dünya afyon üretimin yüzde 80'ini gerçekleştirdiği ve Afgan afyonundan yapılan eroinin, Avrupa'da yüzde 95 pazar payına sahip olduğu sürekli raporlarda yer alıyor.
Bu ülkeye giden BBC ekibi de daha önce büyük miktarlarda afyon üreten bölgelerde büyük bir düşüşe şahit olduklarını aktardı. Bir uzmanın, yıllık afyon üretiminin geçen yıla kıyasla yüzde 80 düşmüş olabileceğini söylediği belirtildi.
Nangarhar'a giden basın ekibi söyle aktarıyor: Taliban devriyeleri tarlalarını tahrip ederken bir kadın öfkeyle, "Tarlamı yok ediyorsunuz, Allah da sizin evinizi yok etsin" diye bağırıyor.
Toor Khan dönüp "Bu sabah sana kendin yok et dedim. Yapmadın, şimdi benim yapmam gerek" sözleriyle karşılık veriyor. Kadın evinin içine dönüyor.
Oğlu Taliban tarafından gözaltına alıyor, birkaç saat sonra bir uyarı verilerek serbest bırakılıyor.
Taliban tarlalara silahlı ve kalabalık gidiyor, çünkü bölgedeki kızgın çiftçilerin direndiği vakalar olmuş.
Taliban, tarlaları soplarla kayda değer bir hızda yok ediyor. Her biri 200-300 metrekare arasında değişen altı tarla, bir saatten az bir sürede yok ediliyor.
Ülkenin güneybatısındaki Helmand bölgesi, Afganistan'ın afyon merkeziydi. Ülkedeki afyonun yarısından fazlasını üretiyordu.
Helmand'a, işlerin nasıl yürüdüğünü ilk elden görmek için Taliban'ın narkotikle mücadele timi olmadan gittik.
Geçen yıl bu bölgedeyken, göz alabildiğine afyon ekili tarlalar görmüştük. Bu kez bir tane bile görmedik.
Taliban Sözcüsü Zaibullah Mücahid'e, halka yardım etmek için neler yaptıklarını soruyoruz.
Zaibullah Mücahid, "İnsanların çok yoksul olduğunu ve acı çektiklerini biliyoruz. Ancak afyonun zararı yararını geçti. 37 milyonluk nüfusumuzun dörtte biri bağımlı. Bu çok büyük bir sayı. Alternatif geçim kaynaklarına gelince, uluslararası toplumun kayba uğrayan Afganlara yardım etmesini istiyoruz" diyor.
Mücahid; BM, ABD ve diğer hükümetlerin, Taliban Batılı güçlerle ve bir önceki Afgan rejimiyle savaşırken, afyonun büyük gelir kaynağı olduğu iddialarını reddediyor.
Taliban yönetimi kadınların sivil toplum kuruluşlarında çalışmalarını yasaklamışken, uluslararası kuruluşların nasıl yardım edebileceğini soruyorum.
Mücahid, "Uluslararası toplum, insani meseleleri siyasi meselelerle karıştırmamalı. Afyon sadece Afganistan'a zarar vermiyor. Tüm dünya bundan etkileniyor. Dünya büyük bir şeytandan kurtulurken, Afgan halkının karşılığında yardım alması adil bir durum" diyor.
Taliban'ın gelir kaynağını kesme umuduyla, ABD Afganistan'da milyarlarca dolar harcadı.
Taliban'ın denetimi altındaki bölgelerde afyon tarlalarına hava saldırıları düzenlendi. Afyon stokları yakıldı, uyuşturucu laboratuvarlarına baskınlar yapıldı.
Ancak ABD destekli eski Afgan rejiminin kontrolündeki bölgelerde de afyon serbestçe yetiştirildi. BBC, 2021'de Taliban'ın iktidarı ele geçirmesinden önce buna tanıklık etmişti
Şimdilik, Taliban Afganistan'da Batı'nın başaramadığını başarmış gibi görünüyor.
