Muslim Port Haber Merkezi | Sevde Köse
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'ın İsrail işgal yönetimi Başbakanı Benjamin Netanyahu'nun Amerika’nın yeni teklifini kabul ettiğini açıklamasının hemen ardından Netanyahu'nun geri dönüp koşullarını yeniden teyit etmesi üzerine İslami Direniş Hareketi (Hamas), Gazze'deki ateşkes müzakerelerine ilişkin basında çıkan haberlere açıklık getiren bir açıklama yayınladı.
Hamas yaptığı açıklamada, Amerika Başkanı Joe Biden'ın açıklamasına ve BM Güvenlik Konseyi kararına dayanarak 2 Temmuz'da mutabık kaldıkları hususları uygulamaya derhal kararlı ve hazır olduklarını teyit etti.
Hamas’în Siyasi Büro üyesi Basim Naim tarafından yapılan açıklamaya göre, Biden'ın 31 Mayıs'ta yaptığı açıklama (ki ona göre bu açıklama aslında İsrail’in önerisiydi) ve BM Güvenlik Konseyi'nin geçen yıl 11 Haziran'da aldığı 2735 sayılı karar, ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında (3 aşamalı) şu hususları içeriyordu:
- Derhal, tam ve kapsamlı bir ateşkes
- İsrail güçlerinin Gazze’den sınıra çekilmesi.
- Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinde yerinden edilmiş kişilerin koşulsuz olarak evlerine dönmesi.
- İnsani yardım ve geçici konutların yeterli ve güvenli bir şekilde girişi.
- İki taraf arasında ciddi bir esir takası anlaşması.
- İlk aşamadaki müzakereler kalıcı bir ateşkes ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesini sağlamalıdır.
Hamas, Biden'ın açıklamasını ve Güvenlik Konseyi kararını memnuniyetle karşıladığını ve 2 Temmuz'da arabulucuların teklifine yanıtını sunduğunu açıkladı.
Ancak hareketin açıklamasına göre Netanyahu'nun tüm bu proje ve önerilere yanıtı daha fazla katliam ve cinayet oldu (Mevasi katliamı, Hamas lideri İsmail Heniyye’nin Tahran'da öldürülmesi ve Gazze'nin Derac mahallesindeki Derac okulundaki katliam gibi).
Hamas, Netanyahu'nun müzakereler için yeni şartlar öne sürdüğünü ve bunların şunları içerdiğini ekledi:
- Refah sınır kapısından çekilmemek.
- Philadelphia koridorundan (Selahaddin koridoru) çekilmemek.
- Netzarim ekseninden çekilmemek.
- Güneyden kuzeye evlerine dönen yerinden edilenlerin denetlenmesi.
- Esir takası anlaşmasında mutabık kalınan hususların değiştirilmesi, yani anlaşmanın içeriğinin boşaltılması.
- İnsani yardım ve yeniden inşanın önceki koşulların kabul edilmesine bağlanması.
- İkinci aşamanın şartları üzerinde anlaşmaya varılana kadar ilk aşamanın şartları (tam ve kapsamlı bir ateşkes ve sınırlara çekilme) üzerinde müzakerelere devam edilmemesi ve Amerikalılardan karar vermesi halinde savaşı yeniden başlatmasını sağlayacak yazılı bir taahhüt talep edilmesi.
Hamas, Amerika yönetimi ve uluslararası toplumun “bu kargaşaya son vermesi ve Netanyahu ile faşist hükümetine saldırıları durdurması ve ateşkes anlaşması imzalaması için baskı yapması” gerektiğini söyledi.
Hamas hareketi, pazartesi günü yaptığı açıklamada, Amerika Başkanı Joe Biden'ın Hamas'ın Gazze ateşkes anlaşmasından geri adım attığını “iddia ettiği” açıklamalarını “büyük bir şaşkınlık ve hayretle” ile takip ettiğini söyledi.
Hamas tarafından yapılan resmi açıklamada, Biden ve Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'ın açıklamalarına ilişkin “Gazze'ye yönelik saldırının sona erdirilmesi konusunda istekli olan tutumunun gerçekliğini yansıtmayan ‘yanıltıcı iddialar’ olduğu” vurgulandı.
Açıklamada, Biden ve Blinken'in açıklamalarının "Amerika'nın İsrail işgaline olan tarafgirliği ve Gazze halkına yönelik saldırılar ve soykırım savaşındaki ortaklığı” bağlamında yapıldığı belirtildi.
Hamas bu açıklamaları “Amerika'nın Siyonist aşırılık yanlısı hükümete sivillere karşı daha fazla suç işlemesi için yeşil ışık yakması” olarak değerlendirdi.
Amerika'nın Tutumu
Amerika Dışişleri Bakanı Antony Blinken pazartesi günü Netanyahu ile Kudüs'te yaklaşık üç saat süren görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada, İsrail Başbakanı'nın “tarafları birbirine yakınlaştırmayı amaçlayan güncellenmiş ABD teklifini kabul ettiğini” söyledi ancak teklifin içeriği hakkında bilgi vermedi.
Ardından İsrail medyası salı günü Netanyahu'nun şu sözlerini aktardı:
- “Savaşı sona ermesini içeren hiçbir teklifi kabul etmeyeceğiz.”
- “Büyük baskılara rağmen Philadelphia ve Netzarim koridorundan hiçbir şekilde çekilmeyeceğiz.”
Amerika, geçen perşembe ve cuma günleri Katar'ın başkenti Doha'da yapılan görüşmelerde Hamas ve İsrail arasındaki “uçurumları kapatmak” için yeni bir teklif sundu.
İsrail Kanal 12, Doha görüşmelerinin ardından kaynaklara dayanarak ABD'nin yeni teklifini aktardı:
- İsrail’in taleplerinin çoğunu karşılıyor, ancak Philadelphia ve Netzarim koridorları konusundaki anlaşmazlığı çözmüyor.
- İlk aşamada serbest bırakılacak esirlerin sayısını ve isimlerini belirtiyor.
- Öncelikle kadın ve İsrailli kadın askerlerin sonra hayatta olan esirlerin serbest bırakılmasını içeriyor.
- Her bir İsrailli esir karşılığında serbest bırakılacak Filistinli tutukluların isimlerini de içeriyor.
Filistinli tutuklular listesinde Gilad Şalit esir takası anlaşması kapsamında serbest bırakılan ve yakın zamanda yeniden hapsedilen 47 tutuklunun isimleri de yer alıyor.
*Yazımız Al Jazeera kanalında yayınlanan makaleden çeviri yapılmıştır.
