Muslim Port Haber Merkezi
Suriye’nin Irak sınırında yer alan ve Fırat Nehri kıyısında bulunan Deyrizor ilinin nüfusunun çoğunluğunu Araplar oluşturuyor ve onlarca Arap aşireti burada yaşıyor. Öte yandan Suriye’nin en önemli petrol sahaları da burada bulunuyor. Amerika tarafından desteklenen ve terör örgütü YPG liderliğindeki Kürt ve Arap gruplardan oluşan SDG, DEAŞ terör örgütüyle 2019 yılında ‘hilafetin’ kaldırıldığının duyurulmasıyla sona eren şiddetli çatışmaların ardından ele geçirdiği Fırat'ın doğu yakasını kontrol ediyor.
Amerika liderliğindeki Uluslararası Koalisyon güçlerinin bölgede, özellikle el-Ömer petrol sahası ve Koniko doğalgaz sahasında askeri üsleri bulunuyor. Bölgeye yakın Fırat Nehri'nin batı yakası ise İran’ın milislerinin de Suriye'deki kalesi olarak biliniyor ve Suriye rejimi güçleri tarafından kontrol ediliyor.
Ne olmuştu?
SDG, 27 Ağustos’ta Deyrizor Askeri Konseyi komutanı Ahmed el-Habil Ebu Havle’yi önce tutukladı, ardından ‘uyuşturucu kaçakçılığına ve bazı suçlara karışmakla, güvenliği kötü yönetmekle, Suriye rejimiyle iletişim kurmakla’ suçlayarak görevden aldığını duyurdu. Ebu Havle’nin tutuklanması, Deyrizor’un yerel Arap güçleri arasında büyük bir öfke uyandırdı. Söz konusu Arap güçler, bundan kısa bir süre önce SDG unsurlarına karşı bazı saldırılar düzenlemiş, bu saldırılar daha sonra birkaç köyde iki taraf arasında çatışmalara dönüşmüştü. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne (SOHR) göre bir haftadır süren çatışmalar sonucunda dokuzu sivil olmak üzere 71 kişi öldü.
SOHR’a göre rejime bağlı ve rejimi destekleyen güçlerin Fırat Nehri'ni geçerek çatışma bölgelerine doğru ilerlemesinin ardından tansiyon daha da yükseldi. Bölgede 2 Eylül'de başlayan ve 48 saat süren sokağa çıkma yasağı ilan eden SDG, tutuklanan Deyrizor Askeri Konseyi üyelerini ve rejimle bağlantılı paralı milislerden ‘yararlanan’ unsurları, rejimle bölgedeki Arap aşiretleri arasında bir ‘kaos’ yaratmaya çalışmakla suçladı.
Bölgeyi çok yakından takip eden Amerika'da bölgede istikrar çağrısında bulundu. Amerika'nın Şam Büyükelçiliği tarafından pazar günü yapılan açıklamaya göre ABD’li yetkililer, SDG liderleri ve Deyrizor'daki aşiretlerin ileri gelenleri arasında bir toplantı yapıldı. Toplantıda şiddetin mümkün olan en kısa sürede sona erdirilmesi gerektiğinde uzlaşıldı ve Deyrizor’daki tarafların olaylara dahil olmasının yol açabileceği tehlikeler konusunda uyarıda bulunuldu.
Suriye'nin kuzeyindeki Arap aşiretlerde güneye destek saldırısı mı düzenledi?
Öte yandan Suriye’nin kuzeyinde, Arap aşiretlerine mensup olduklarını söyleyen Ankara’ya yakın muhalifler, Deyrizor’daki yerel Arap unsurları desteklemek amacıyla SDG’nin kontrolündeki bölgelere saldırılar düzenlediler. Diğer taraftan Suriye’nin resmi haber ajansları, SDG ile Arap aşiretlerin silahlı unsurları arasındaki çatışmaları haberleştirdi. Suriye hükümetine yakınlığıyla bilinen El-Vatan gazetesi ‘Arap aşiretlerin silahlı güçlerinden’ bahsetti.
Arap aşiretlerin silahlı gücü diye bir şeyin olmadığı ön plana çıkarıldı. Çatışan tüm tarafların ‘dengeyi değiştirebildikleri için her zaman bölgedeki aşiretlerin ileri gelenlerini etkilemeye çalıştıklarına’ dikkati çekildi.