Muslim Port Haber Merkezi
I. GİRİŞ
Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF), Kasım 2021'de Etiyopya Ulusal Savunma Gücü'nün (ENDF) kuzey komutanlığını pusuya düşürdüğünden, federal hükümet ile TPLF arasında savaş patlak verdi. 28 Haziran 2021'de Etiyopya Hükümeti, Tigray halkına mola vermek ve tarım mevsiminden yararlanmak amacıyla Tek Taraflı Ateşkes ilan etti. Ne yazık ki, TPLF karşılık veremedi. Bu grup, komşu Afar ve Wollo bölgelerinde yeni saldırılar başlatmayı seçti. O dönemde Etiyopya hükümeti işgal altındaki Afar ve wollo bölgelerini koruyamadı. Bölgedeki bazı insanlar evlerini, topraklarını ve ailelerini tam silahlı TPLF'den korumaya çalışıyorlardı ve özellikle kadın, çocuk ve yaşlıların bir kısmı başka bölgelerde yerinden edilmişti.
II. AFAR VE WOLLO NEDEN SAVAŞIN HEDEFİYDİ?
Afar Bölgesi, Etiyopya'nın kuzeydoğusundaki bölgesel bir eyalettir. Etiyopya Merkez İstatistik Kurumu'nun (CSA) 2017 projeksiyonlarına göre, Afar Bölgesel Eyaleti 1.812.002 nüfusa sahiptir. Wollo, Amhara bölgesindeki güney Wollo ve Kuzey Wollo olmak üzere iki bölgeyi ifade etmek için yaygın olarak kullanılır. Etiyopya Merkez İstatistik Kurumu (CSA) tarafından yürütülen 2007 Nüfus Sayımı'na göre, Güney Wollo ve Kuzey Wollo Bölgeleri sırasıyla 2.518.862 ve 1.500.303 toplam nüfusa sahiptir. Afar bölgesi nüfusunun neredeyse %99'u Müslümandır. Wollo, ağırlıklı olarak Müslüman bir nüfustur ve Etiyopya'da İslami bilginin yayılmasında da önemli bir rol oynamaktadır. Müslüman alimler bazen Wollo'yu Etiyopya'nın Azhar'ı olarak adlandırırlar. Çünkü o, Etiyopya'daki İslami bilginin kaynağıydı.
Afar ve Wollo'nun savaşta hedef alınmasının beklenen ana nedenleri, birinci, bölgelerin nüfusu ağırlıklı olarak Müslüman olmaları ve TPLF'nin Müslümanlara olan nefreti, ve ikincisi, bu bölgeleri insani yardım adına batı mesionerilerinin hedefi haline getirmeleridir.
III. SAVAŞIN İŞGAL ALANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Savaş, Wollo ve Afar bölgelerinde milyonlarca masum sivili geçim kaynaklarının ve evlerinin dışında bıraktı. Son zamanlarda, Amhara bölgesi yetkilileri bölgedeki savaştan etkilenen bölgeleri yeniden inşa etmenin 30 yıldan fazla süreceğini açıkladı. Tarım Bakanlığı ayrıca Wollo bölgelerindeki temel hizmetleri eski haline getirmek için yarım milyar dolar gerektiğini tahmin ediyor.
Genel olarak, Afar ve Wollo halklarına karşı işlenen mezalimler aşağıdaki gibidir.
- Milyonlarca Sivil Evlerinden Göç Etmek Zorunda Kaldi
7 Aralık 2021 tarihli Başbakanlık Ofisi basın açıklamasına göre, TPLF'nin saldırganlığı sonucunda yaklaşık iki milyon kişi Wollo ve Afar bölgesinden yerinden edildi.
- Binlerce Sivil Öldürüldü ve Yaraladı
Savaş alanında öldürülen sivillerin sayısı resmi açıklama olmasa da TPLF askerleri kontrol ettikleri bölgelerde binlerce sivili öldürdü.
- Binlerce Kadın Tecavüze Uğradı
Birçok kadın sosyal izolasyon korkusuyla tecavüze uğradığını söylemese de, savaş alanında binlerce kadın tecavüze uğradığını ortaya çıkmaya başladı.
- Yol, Köprü, Su Hattı, Elektrik, Telekom Gibi Altyapılar Tahrip Edildi
Wollo'de yaklaşık 6 milyar USD değerinde altyapı tahrip edildi.
- Sağlik Merkezleri Yikildi
Birçoğu wollodan olup, sadece Amhara bölgesinde, 40 hastanesi, 453 sağlık Merkezi, 1850 devlet klinkler, 488 özel klinik, 4 kan Bankası, 1 ilaç fabrikasi ve Afar bölgesinde 75 sağlık Merkezi buyuk hasar görmuş.
- Eğitim Merkezleri Yani: Okullar ve Üniversiteler Tahrip Edildi
Hükümet, Afar, Güney ve Kuzey Wollo Bölgelerinde 3 üniversitenin ve 7000'den fazla okulun TPLF tarafından tamamen veya kısmen tahrip edildiğini söyledi.
- Binlerce Sivilin Evi Yıkıldı
TPLF, Afar ve Wollo bölgelerinde binlerce sivilin evini yıktı.
- TPLF, Topluluğun Gelir Kaynaklarını Tigray'a Toplandı ve Yapamadığını Yok Etti
Bir yıldır devam eden çatışma nedeniyle, Uzak, Kuzey Wollo, Güney Wollo bölgelerinde yaşayan halk, gıda ve ilaç eksikliği nedeniyle zor durumda. Bu bağlamda, 26 Kasım 2021'de WFP, kuzey Etiyopya'da çatışma nedeniyle insani gıda yardımına muhtaç bırakılan insan sayısının 9,4 milyona ulaştığını bildirdi. Sorunun boyutu kendilerine bildirilmiş olsa da, hiçbir uluslararası yardım kuruluşu yardım eli uzatmak için bölgelere gitmedi. Batılı uluslararası toplumun şimdiye kadar odak noktası Tigray oldu ve Afar ve Amhara bölgesindeki TPLF savaşı nedeniyle yerlerinden edilen Etiyopyalılara insani yardım sağlanmadı.
IV. SAVAŞIN ÖZEL OLARAK MÜSLÜMANLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
TPLF'nin merkezi hükümetle çatıştığı söylense de Afar ve Wollo'daki Müslümanların kimliklerini yok etmeye çalışıyorlardı. Kesin kayıplar soruşturma altında olmasına rağmen, Afar ve Wollo'da binlerce cami, medrese ve İslam tarihi merkezini yıktılar. Örneğin Afar bölgesinde 30'dan fazla camiyi yıktılar. Bu sebeble binlerce alimler ve talebeleri yerinden edilmiş.
V. ETİYOPYA'DA KURAKLIK SORUNU
Etiyopya'daki sorun çok boyutludur. Savaştan kaynaklanan sorunlara ek olarak, doğal kuraklık sorunu Oromia, Somali ve Afar bölgelerinin bir kısmını da etkiledi.
- Oromia bölgesi, başta Borana bölgesinde olmak üzere, bölgedeki çeşitli bölgelerdeki insanların ciddi gıda kıtlığı nedeniyle ölümle sonuçlanan kuraklık ve binlerce sığırın öldüğünü bildirdi. More than Two million people need immediate assistance as the drought struck across East Bale, East and West Hararghe, both Guji zones, Borana and other areas.
- Somali bölgesindeki kuraklık en çok Dava bölgesinde vuruyor, binlerce hayvanı öldürüyor, insani bir krizi tehdit ediyor. Bölge idaresi ve yardım kuruluşları işbirliğiyle 01 Kasım 2021'de yayınlanan bir raporda, su kaynaklarının kuruması nedeniyle tüm köylerin %95'inin su kamyonlarıyla desteklendiği, toplam 47.215 canlı hayvanın telef olduğu ve 62.960 kişinin acil yardıma ihtiyacı var.
VI. SAVAŞ VE KURAKLIKTAN ETKİLENEN BÖLGELERDE NE TÜR DESTEKLER YAPILABİLİR?
- Acil Yardım Projeleri
- Gıda dağıtımı
- İlaç ve Tıbbi Ekipman Desteği
- Çiftçiler için keçi, koyun, inek ve öküz gibi canlı hayvanların verilmesi
- Dini Projeler
- Yıkılan Camilerin İnşası
- Tahrip Edilen Medreselerin İnşası
- Tahrip Edilen İslam Tarihi Merkezlerinin Restorasyonu
- Kuran ve Diğer Dini Kitapların Dağıtımı
- Din Öğretmenlerinin merkezlerine geri dönmelerini ve din öğretimine başlamalarını desteklemek
- Diğer Kalkınma Projeleri
- Yıkılan Üniversiteleri Destekleyen Ekipmanlar
- Kısmen ve Tamamen Yıkılan Okulların Eğitime Başlamalarının Desteklenmesi
Habeşistan İnsan Hakları İzleme Programı Koordinatörü
